به نقل از «قدس آنلاین»

لزوم توجه به مبحث ۱۹ ساختمان سازی برای مدیریت انرژی/کاهش ۲۵ میلیون متر مکعبی مصرف گاز با اجرای تعرفه گذاری پلکانی

تاریخ انتشار: ۱۵ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۸۹۲۵۴۵

به گزارش خبرنگار قدس آنلاین، با وجود تولید بالای گاز در کشورمان، در ماه‌های سرد سال، با ناترازی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون متر مکعب در روز مواجه می شویم. به نظر بسیاری از کارشناسان، دلیل این موضوع افزایش مصرف گاز در بخش خانگی به صورت روزافزون و غیر مدیریت شده است.ناترازی گاز به محدودیت دسترسی صنایع و نیروگاه‌ه‌ها به گاز منجر می‌شود که عدم‌النفعی بین ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار برای کشور دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بر این اساس، نیاز است به سمت اعمال راهکارهایی به منظور رفع این ناترازی حرکت کنیم و مدیریت مصرف را در دستور کار داشته باشیم.به زعم کارشناسان، تعرفه گذاری پلکانی گاز یکی از بهترین روش ها برای کنترل مصرف است. در این روش، مصارف غیرضرور مشمول یارانه نمی شود و با قیمت واقعی و صادراتی محاسبه می شود.

اجرای فاز یک و دو تعرفه گذاری پلکانی در دوسال اخیر

دولت طی سال جاری و سال قبل فاز اول و دوم تعرفه گذاری پلکانی گاز را به اجرا گذاشت که به زعم کارشناسان نتایج مثبتی برای کشور دارد. طبق مصوبه دولت در خرداد ماه امسال، قیمت سه پله اول تعرفه گاز خانگی، نسبت به تعرفه‌های سال ۹۴ تغییری نکرده است.

طبق اعلام شرکت ملی گاز ایران، حدود ۷۶ درصد مردم در سه پله مصرف قرار دارند که حدود ۵۰ درصد از مصرف کل گاز در بخش خانگی را به خود اختصاص می‌دهند.  فاصله بازه هر پله در تعرفه قدیم ۷۵ متر مکعب بوده ولی در تعرفه جدید این عدد ۱۰۰ متر مکعب است.

کارشناسان حوزه انرژی معتقدند که  ما در کشورمان حساسیتی نسبت به میزان استفاده از انرژی و از جمله گاز نداریم. در بخش خانگی مصرف گاز، مصارف بالا و غیرمدیریت شده به بروز ناترازی گاز در کشور منجر شده است. به نحوی که در زمستان مجبور به قطع گاز صنایع می شویم و عدم النفع بالایی را تحمل می کنیم. گفت و گوی قدس با رضا پدیدار  عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران و  هادی حق شناس کارشناس حوزه انرژی را در زیر می خوانید.

مصرف گاز به ۶۸۰ میلیون متر مکعب در روز رسیده است

هادی حق شناس کارشناس اقتصادی با اشاره به این موضوع که در زمان اوج مصرف گاز در کشورمان طی روزهای اخیر میزان مصرف گاز به ۶۸۰ میلیون متر مکعب در روز رسید، تصریح کرد: آمار شرکت ملی گاز ایران مبنی بر اینکه با اجرای تعرفه گذاری پلکانی به کاهش ۲۵ میلیون متر مکعبی مصرف روزانه گاز در کشور رسیده ایم، نشان می دهد که توانسته ایم به میزان ۳ الی ۴ درصد مصرف در روزهای بسیار سرد کاهش مصرف داشته باشیم که بسیار خوب است.

وی ادامه داد: روش تعرفه گذاری پلکانی بیشتر هدفش مدیریت مصرف مشترکان بدمصرف است. کسانی که از خانه ها و ویلاهای بسیار بزرگ استفاده می کنند و اصرار دارند خانه ها و استخرهایشان همیشه گرم باشد، هدف بهینه سازی هستند و باید مصارف شان کنترل شود.

این کارشناس اقتصادی توضیح داد: در این روش تعرفه گذاری، اقشار ضعیف و متوسط جامعه از معافیت برخوردار می شوند و از گاز با قیمت یارانه ای بهره می برند. حق شناس گفت: این روش بسیار منطقی است که پرمصرف ها هزینه واقعی گاز را پرداخت کنند و مشترکان کم مصرف از یارانه برخوردار شوند و معافیت داشته باشند.

تاثیر تعرفه گذاری پلکانی در مدیریت مصرف انرژی

وی ادامه داد: تعرفه گذاری پلکانی قطعاً در مدیریت مصرف انرژی در کشور اثر دارد و کارآیی اش در کشور ثابت شده است. اما نباید فقط به اجرای این روش برای بهینه سازی مصرف بسنده کنیم. لازم است سیاست های مختلفی را به موازات یکدیگر به اجرا بگذاریم.

این کارشناس اقتصادی توضیح داد: مبحث ۱۹ ساختمان سازی باید با جدیت در کشور مورد توجه قرار بگیرد و لازم است شهرداری ها در این زمینه کنترل بیشتری اعمال کنند. نباید اجازه دهیم کیفیت ساختمان سازی در کشور به هدررفت انرژی منجر شود.

حق شناس گفت: قطعاً تعرفه و قیمت اثرگذاری بالایی در بهینه سازی مصرف گاز در کشور دارد. به این ترتیب، مشترکان حساسیتی نسبت به استفاده از گاز خواهند داشت و از هدررفت آن جلوگیری می کنند.وی خاطرنشان کرد: در تعرفه گذاری پلکانی هدف این نیست که میزان رفاه مورد نیاز و معمول خانوارها آسیب ببیند. مشترکانی که در چارچوب الگو از گاز استفاده می کنند، مشمول یارانه می شوند و از معافیت قبوض بهره می برند، تنها بدمصرف ها اضافه پرداختی خواهند داشت و هزینه گاز را به صورت آزاد و واقعی پرداخت خواهند کرد.

این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: این تصور بسیار غلط است که ما صاحب منابع عظیم نفت و گاز هستیم و نیازی به بهینه سازی مصرف نداریم. این منابع، سرمایه های بین نسلی هستند و با هزینه بالا از زیر زمین استخراج می شوند و به دست مصرف کنندگان می رسند. بهینه سازی مصرف انرژی یک امر حیاتی است و باید با جدیت دنبال شود.

در تعیین پله ها باید دقت لازم را داشته باشیم

 رضا پدیدار، عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران با اشاره به این موضوع که تعرفه گذاری پلکانی می تواند کمک زیادی به کنترل مصرف گاز در کشور بکند، تصریح کرد: بهینه سازی مصرف یک امر اساسی است و باید با استفاده از سیاستگذاری های صحیح به این سمت حرکت کنیم.

وی ادامه داد: تعرفه گذاری پلکانی یک روش معقول برای دریافت هزینه گاز مصرفی خانوارهاست. این روش در کل دنیا رواج دارد و نتایج مثبتش به اثبات رسیده است. به ویژه کشورهای حوزه اسکاندیناوی توانسته اند با استفاده از این روش موفقیت های زیادی در حوزه کنترل مصرف کسب کنند.

این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: تعرفه گذاری پلکانی گاز به این معناست که پرمصرف ها هزینه واقعی را می پردازند. به نحوی که دولت برای مصارف غیرمعمول یارانه پرداخت نمی کند. اما هزینه گاز کم مصرف ها و کسانی که در چارچوب الگو از گاز استفاده می کنند، با قیمت یارانه ای محاسبه می شود.

پدیدار گفت: در تعیین پله ها باید دقت لازم را داشته باشیم. به نحوی که مشترکان معمولی و اقشار ضعیف و متوسط جامعه تحت فشار قرار نگیرند. مصارف معمولی باید دچار اضافه پرداخت نشوند. باید دقت کنیم که فقط مصارف غیرضرور و نامتعارف بهای واقعی گاز را بپردازند و کسانی که در چارچوب الگو از گاز استفاده می کنند، قیمت یارانه ای را بپردازند.

توجه به میزان مصرف و درآمد خانوارها

وی ادامه داد: به درستی در روش تعرفه گذاری پلکانی میزان مصرف و درآمد خانوارها مدنظر قرار دارد. کسانی که مصارف غیرمتعارف دارند و از وضعیت مالی خوبی برخوردارند، باید هزینه واقعی گاز را بپردازند.این کارشناس انرژی در خصوص این تصور که ما کشوری دارای ذخایر عظیم نفت و گاز هستیم و نیازی به بهینه سازی مصرف نداریم، خاطرنشان کرد: گاز و دیگر حامل های انرژی از ارزش بالایی در جهان برخوردار هستند. آن ها ارزش صادراتی زیادی دارند. ضمناً استخراج گاز پروسه ای زمان بر و هزینه بر است. با توجه به تمام این واقعیات نیاز است بهینه سازی مصرف با جدیت در دستور کار قرار بگیرد.

وی ادامه داد: در طرح های کنترل مصرف هدف این نیست که سطح رفاه خانوارها پایین بیاید، بلکه هدف این است که از مصارف غیرضرور جلوگیری کنیم و استفاده صحیح از انرژی را داشته باشیم.به گفته این کارشناس انرژی، در کنار اعمال روش تعرفه گذاری پلکانی باید به فرهنگ سازی های صحیح در زمینه استفاده از گاز نیز بپردازیم. رسانه ها می توانند در این زمینه کمک کننده باشند. از سوی دیگر، بهینه سازی وسایل گازسوز نیز می تواند اثرگذار باشد.

زهرا طوسی

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: افزایش مصرف گاز مدیریت مصرف انرژی تعرفه گذاری پلکانی کارشناس اقتصادی میلیون متر مکعب استفاده می کنند بهینه سازی مصرف روش تعرفه گذاری مدیریت مصرف داشته باشیم گاز در کشور مصرف گاز کنترل مصرف مصرف ها حق شناس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۹۲۵۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پایتخت گل در انتظار فناوری نوین/مکان‌یابی غلط به مشکلات دامن زد

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: اگرچه زمستان سال ۱۴۰۲ با کمترین چالش در زمینه تأمین گاز همراه بود اما با توجه به تجربه زمستان ۱۴۰۱، ناترازی در تأمین گاز، تولید در واحدهای صنعتی را با چالش مواجه می‌کند ولی این معضل تنها مختص کارخانه‌ها نیست.

مجموعه‌هایی همچون تولیدکنندگان گل نیز از واحدهایی هستند که در صورت قطع گاز، آسیب‌های جدی و چه بسا جبران‌ناپذیری خواهند دید. حالا که فصل سرما را پشت سر گذاشته‌ایم زمان آن است تا با بهبود و به روز رسانی سیستم‌های گرمایش گلخانه‌ها، زمستانی بدون مشکل پیش روی گلخانه داران محلاتی باشد.

گلکاران محلاتی می‌گویند در صورت قطع گاز، چون هیچ سیستم یا ماده جایگزینی مانند چوب، زغال‌سنگ، گازوئیل یا نفت نداریم، تمام محصول ما نابود می‌شود. در حال حاضر، تجهیزات گرمایشی بیشتر گلخانه‌ها به صورت مشترک با برق و گاز کار می‌کند و در صورت قطع هر کدام از اینها، سیستم گرمایشی از کار می‌افتد.

سیستم‌های گرمایشی دیگری وجود دارد که تماماً برقی است و گرمای ایجاد شده توسط المنت‌ها با استفاده از فن، در گلخانه منتشر می‌شود، اما برای گلخانه‌های در اندازه بزرگ جوابگو نیست و به همین دلیل تعدادی از گلخانه‌هایی که از این سیستم استفاده می‌کردند، به سمت روش‌های دیگر روی آوردند.

گازوئیل، سوختی که سر ناسازگاری داشت

یکی از گلکاران درباره سهمیه گازوئیل به خبرنگار مهر گفت: از آنجا که سهمیه گازوئیل هم نداریم، نمی‌توانیم از مواد جایگزین برای گرمایش استفاده کنیم البته در گذشته هم در تأمین گازوئیل با مشکل مواجه بودیم.

محمدی افزود: در گذشته که از گازوئیل برای گرم کردن گلخانه‌ها استفاده می‌کردیم، آن را با نفت ترکیب کرده و از ابزاری به نام «کله‌فر یا بوقی» برای گرمایش استفاده و در سرمای شدید، گازوئیل یخ میزد و عملاً گرمایش متوقف می‌شد. انتشار دود گازوئیل نیز موجب نابودی گل، به ویژه سرگل (شاخه‌های تازه روییده گل) و زرد شدن برگ گل می‌شد.

وی بیان کرد: نگاه علمی‌تر به تأمین انرژی و بهره‌وری آن می‌تواند علاوه بر حل مشکلات موجود، هزینه‌های جاری گلخانه‌دارها را نیز کاهش دهد و استفاده از تجربیات کشورهای دیگر و توجه به زیرساخت‌ها در کنار توجه به تکنولوژی‌های روز، گلخانه‌ها را از بحران‌های احتمالی انرژی مصون می‌دارد.

مکان‌یابی مناسب، پیش‌نیاز صرفه‌جویی در مصرف انرژی

رئیس انجمن گل و گیاهان زینتی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: سیستم‌های گرمایشی گلخانه‌ها از چند نظر قابل بررسی است، آنچه که در کشور ما رعایت نشده، مکان‌یابی نادرست گلخانه‌ها است و در واقع مکان‌یابی گلخانه‌ها بر اساس شعار و سیاست‌زدگی بوده است و نقشه پراکنش گلخانه‌ها در ایران را مشاهده کنیم و تقریباً در هر جای ایران یک شهرک یا مجتمع گلخانه‌ای احداث شده است.

محمدرضا شفیعی افزود: ایران دارای تنوع آب و هوایی و اقلیمی است و جزو چند کشور جهان از این نظر است، گلخانه‌ها باید در نقاطی احداث شود که شرایط مناسبی برای تولید گلخانه‌ای دارند.

وی اظهار کرد: حدود ۱۴ سال پیش، پژوهش مشترکی با معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی به منظور ارزیابی ۱۴۸ شهرک گلخانه‌ای ایران انجام دادیم و در این پژوهش که بر اساس مدل تاپسیس (Topsis) انجام شد، ۱۹ شاخص مختلف در این ۱۴۸ شهرک بررسی شد که بر اساس این پژوهش، یک شهرک گلخانه‌ای در چهارمحال و بختیاری رتبه اول را به دست آورد و محلات در جایگاه دوم قرار گرفت.

وی ادامه داد: نتایج پژوهش نشان داد بسیاری از شهرک‌های گلخانه‌ای از نظر پارامترهای اقلیمی مانند دمای حداقل مطلق، شدت تابش و تعداد شب‌های یخبندان در جای مناسب احداث نشده بودند که اتفاق خوبی نیست زمانی که گلخانه در مناطق سردسیر احداث می‌شود، مصرف سوخت آن نسبت به جای مناسب تا سه برابر بیشتر است که این اشکال بزرگی است در حالی که در کشورهای دیگر اینگونه نیست.

ایرانیزه کردن، راه حلی در دسترس

عضو هیأت علمی پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات اظهار کرد: در بحث سیستم‌های گرمایشی، سیستم‌هایی با راندمان بالا وجود دارد که بهترین آنها سیستم حرارت مرکزی است که اکثر گلخانه‌های اروپا مانند هلند و بلژیک، از این سیستم استفاده می‌کنند و باید اذعان که این سیستم شبیه شوفاژ عمل می‌کند به این شکل که یک لایه لوله‌کشی آب گرم در روی سطح زمین و برای گل‌های گرمادوست، یک لایه هم زیر سقف گلخانه تعبیه شده است.

وی گفت: در این سیستم، مصرف انرژی خیلی کم و راندمان بالاست، اما اشکالی که این روش دارد این است که هزینه اولیه راه‌اندازی آن بالاست و در شرایط کنونی امکان پیاده‌سازی این سیستم در گلخانه‌های ایران ممکن نیست هر چند سیستم‌های شبهه حرارت مرکزی در برخی گلخانه‌های محلات پیاده شده است و به جای لوله کشی، از لوله‌های پلی‌اتیلن و شیلنگ در زیر سطح زمین استفاده کرده‌اند و هزینه این سیستم شبیه‌سازی‌شده خیلی بالا نیست و می‌توان به آن فکر کرد.

وی افزود: سیستم‌های گرمایشی سابق، یکنواختی گرما را هم نداشت و می‌توان گفت که مصرف گاز با استفاده از سیستم‌های جدید، یک سوم تا یک چهارم کاهش پیدا کرده است البته هزینه سیستم‌ها نیز بالاست و اگر برای گلخانه‌دارها تسهیلاتی در نظر گرفته شود، می‌توانند تجهیزات خود را به روز کند.

شفیعی ادامه داد: توجه به الگوی کشت می‌تواند کمک زیادی کند و این مهم درصد مورد توجه ویژه حوزه که گل و گیاه تنوع بسیار زیادی وجود دارد و اکنون بیش از ۱۰۰۰ گونه و رقم گل به صورت اقتصادی در حال تولید است و گونه‌های متناسب با هر منطقه کشت شود، مصرف انرژی کاهش می‌یابد.

وی افزود: سیستم‌های برقی، گازی و انرژی تابشی وجود دارد که حتی نمونه‌های آن با کابل‌های حرارتی در پژوهشکده گل و گیاه پیاده شد اما خیلی زود دچار مشکل شد و تداوم استفاده از آنها ممکن نشد.

شفیعی گفت: گلخانه‌های خورشیدی در چین وجود دارند که از گرمای خورشید در طول روز استفاده می‌کنند و شب‌ها پوشش عایقی مانند پشم شیشه یا پتو روی گلخانه کشیده می‌شود و این گلخانه‌ها مصرف سوخت ندارد، چنین سیستم‌هایی را می‌توان در برخی نقاط ایران پیاده کرد.

وی تصریح کرد: برای برخی از مناطق می‌توان روی سیستم‌های زمین‌گرمایی فکر کرد که مدل‌هایی هم از آن توسط برخی شرکت‌ها در ایران ابداع و پیاده‌سازی شده است و باید گفت در این روش، کانال‌هایی در زیر زمین به منظور خنک کردن در تابستان و گرم کردن در زمستان حفر شده و در این کانال‌ها فن تعبیه می‌شود و در ۳ الی ۴ متر زیر زمین، زمستان‌ها هوا گرم و در تابستان‌ها هوا سرد است همچنین رطوبت زمین در فصل گرما باعث انتقال دمای خنک به داخل گلخانه می‌شود.

وقتی زمین گرمابخش گلخانه می‌شود

رئیس انجمن علمی گل و گیاهان کشور گفت: در نقاطی مانند محلات که ژئوترمال یا انرژی زمین گرمایی بالا است، می‌تواند از گرمای زمین استفاده کرد و ما تلاش کردیم به جای استفاده از کانال زمینی، از دمای کانال قنات‌ها استفاده شود.

شفیعی ادامه داد: در یکی از گلخانه‌های پژوهشکده این روش پیاده شد و از یک حلقه چاه برای این کار آن هم بدون فن استفاده کردیم که در تابستان هوای مرطوب و خنک و در زمستان هوای گرم را به گلخانه تزریق می‌کرد از این دست کارها می‌توان برای کاهش مصرف انرژی در گلخانه‌ها استفاده کرد.

شفیعی گفت: پوشش عمده گلخانه‌ها در دنیا پلی‌اتیلن و پلاستیک است اما شیشه و پلی‌کربنات نیز استفاده می‌شود و به نظر می‌رسد با توجه به شرایط کشور و با هزینه‌های جاری، پلی اتیلن بهترین گزینه است و این مهم مورد توجه است پرت حرارتی گلخانه‌های سنتی بسیار بالاست. دوجداره بودن دیواره و سقف گلخانه‌ها کمک بسیاری به کاهش مصرف سوخت می‌کند.

وی اظهار کرد: اگرچه این مدل دوجداره بودن دیوار و سقف گلخانه‌ها در ایران و محلات هم وجود دارد اما عموماً به شکل استاندارد نیست زیرا فاصله زیادی بین دو جداره وجود دارد و درحالیکه باید فاصله بین ۲ و نیم الی ۱۰ سانتی متر باشد، اما در اینجا بعضاً فاصله به ۱ یا ۲ متر می‌رسد.

وی با بیان اینکه این فاصله باعث می‌شود هوای روی سطح داخلی گرم شده و جریان هوا بین دو لایه برقرار شود، گفت: هوای زیر لایه دوم (بالایی) سرد شده و هوای سرد به پایین حرکت می‌کند و این مساله باعث کاهش دمای گلخانه‌ها و هدر رفت انرژی می‌شود اما وقتی فاصله بین ۲ الی ۱۰ سانتی متر باشد، این جریان هوا برقرار نمی‌شود و مانند یک لایه عایق عمل خواهد کرد.

اگرچه بخشی از مشکلات گلخانه داران محلات را در فصل زمستان در حوزه مسائل گرمایشی درگیر می‌کند، به خود تولیدکنندگان به واسطه عدم پیش‌بینی درست اتفاقات آینده توسط آنها برمی‌گردد، اما این مساله نافی وظیفه مسؤولان برای حمایت از گل‌کاران نیست، چرا که در صورت آسیب دیدن این صنعت، علاوه بر بیکاری کارگران و وارد شدن آسیب‌های فراوان اقتصادی به منطقه، یکی از پایه‌های لرزان صنعت گردشگری محلات نیز فرو خواهد ریخت که می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای استان و کشور داشته باشد.

کد خبر 6083387